Inzaaien oergraan Menno Simons

Maandag 22 oktober hebben we in Witmarsum een hectare grond ingezaaid met het oergraan Turkey Red Wheat van Menno Simons. Dit oergraan hebben we gekregen uit Amerika en we willen ontdekken hoe dit graan op de geboortegrond van Menno Simons groeit. Volgend jaar hopen we te kunnen oogsten en willen we het bij de molenaar tot meel laten malen.

Zaden smokkelen
Mennonieten moesten vroeger keer op keer  vluchten uit gebieden waar ze niet langer geaccepteerd werden. Op hun vlucht namen ze zaden mee, want die zijn klein en gemakkelijk te vervoeren en te bewaren. Wanneer ze op een nieuwe plek neerstreken, zaaiden ze de zaden in. Dit was hun manier om steeds te beschikken over voldoende voedsel, zodat ze konden overleven.

Ze naaiden de zaden in zomen van jurken of verborgen de zaden in korsetten. Poppen vulden ze op met bonen. In een geheime lade van een kist smokkelden ze graan van de Oekraïne naar Amerika.

Zonder zaden geen leven
In 1812 vluchtten de voorouders van Dale Friesen van de Vistula rivier bij Danzig naar het Krimgebied in de Oekraïne. Toen ook daar hun religieuze vrijheid bedreigd werd, emigreerden zij in 1875 over de Atlantische Oceaan naar Nebraska in Amerika. Onderweg namen zij hun kostbare zaad van de Turkey Red Wheat mee. De rode winterharde tarwe blijkt daar goed te groeien en bood de immigranten een basis voor hun nieuwe gemeenschap.

Lorrin Dale Friesen verbouwt vandaag de dag dezelfde tarwe Turkey Red Wheat, die zijn overgrootmoeder Maria Friesen (1856) meenam vanuit de Oekraïne. Het groeit aanzienlijk langzamer en heeft een veel latere oogstdatum dan andere winterharde tarwe. Dit oergraan is van bijzonder goede kwaliteit en bevat meer voedingsstoffen. Met het meel, gemaakt van dit graan, kun je prachtige broden bakken, zo weet Lorrin Dale Friesen uit eigen ervaring.

Turkey Red Wheat
Naar aanleiding van de tentoonstelling Menno Simons Groen, gehouden in juni, juli en augustus dit jaar in Witmarsum, kwamen we in contact met Dale Friesen. We hebben verschillende zendingen Turkey Red Wheat oergraan opgestuurd gekregen en nu is het tijd dat graan te zaaien. De voorspelling is dat het na maandag gaat regenen. Het land is nog droog tijdens het zaaien, maar zodra het graan in de grond zit, voorziet het hemelwater dit van voedingsstoffen.

Met dank aan Luchtfotografie Camiel Ypma voor de foto.